Hoogteziekte is ontzettend vervelend en kan voorkomen wanneer je onderweg bent in de bergen. Ook wanneer je op skivakantie bent. Ben je net lekker aan het skiën, en dan krijg je ineens last van hoofdpijn en duizeligheid. Dit zijn de eerste symptomen, die kunnen opspelen vanaf een hoogte van 2500 meter of hoger. Er zijn in totaal drie vormen van hoogteziekte en hiervan is de acute vorm van hoogteziekte het meest bekend. Hieronder lees je wat hoogteziekte precies is en wat je ertegen kunt doen.
Hoogteziekte is een ziekte waar je last van kunt krijgen als je te snel omhoog bent gegaan en door het tekort aan zuurstof in de ijlere lucht. Het menselijk lichaam heeft zuurstof nodig om goed te kunnen functioneren en in de hoogte is deze zuurstof in mindere vorm aanwezig. Daarom moet je lichaam acclimatiseren. Zo kun je alsnog genoeg zuurstof opnemen en transporteren door je lijf. Symptomen van acclimatisatie zijn onder andere een snellere hartslag en een diepere en verhoogde ademhaling. Op het moment dat het je lichaam niet lukt om te acclimatiseren, kun je last krijgen van hoogteziekte. Hoofdpijn, duizeligheid en misselijkheid zijn de meestvoorkomende symptomen. Zodra je die voelt opkomen, is het verstandig om af te dalen. Je zult merken dat de symptomen dan afnemen.
De naam zegt het eigenlijk al wel een beetje, hoogteziekte ontstaat door de hoogte. Op hoogte is de lucht namelijk anders dan op zeeniveau: de lucht is hier ijler. Dat wil zeggen dat de lucht een lager zuurstofgehalte heeft. Want, hoe hoger je komt, hoe lager het zuurstofgehalte. Als voorbeeld: de hoeveelheid zuurstof in de lucht op de hoogste berg van de Alpen is vele malen lager dan op zeeniveau. Toch is op hoogte hetzelfde percentage aan zuurstof nodig voor je lichaam om goed te kunnen blijven functioneren. Om dat zuurstofpercentage in je bloed op peil te houden, zul je merken dat je in de bergen een snellere hartslag krijgt en een hogere ademhaling. Je lichaam moet dan harder werken om dezelfde hoeveelheid zuurstof op te nemen. Lukt het je lichaam niet om op deze manier genoeg zuurstof op te nemen, dan kun je last krijgen van hoogteziekte. Daarnaast kan hoogteziekte ook ontstaan door inspanning op hoogte. Je lichaam heeft dan nog meer zuurstof nodig dan normaal. En aangezien je tijdens de wintersport regelmatig grote inspanning op hoogte levert, bestaat de kans dat hoogteziekte opspeelt.
Maar wanneer weet je nou of je hoogteziekte hebt tijdens je wintersport? Je kunt het herkennen aan bepaalde symptomen. Veelvoorkomende symptomen van hoogteziekte zijn hoofdpijn, misselijkheid, duizeligheid, vermoeidheid en verminderde eetlust. Dit zijn de klachten bij acute hoogteziekte, de vorm die het vaakst voorkomt. Meestal duren de klachten slechts 1 of 2 dagen. Deze vorm is het minst erg, maar kan wel leiden tot ernstigere klachten. Alsnog oppassen dus!
Naast de acute hoogteziekte, zijn er nog twee andere vormen: hoogte longoedeem en hoogte hersenoedeem. Hoogte longoedeem is een zeer serieuze vorm van hoogteziekte. Hierbij kan in het ergste geval een ophoping van vocht ontstaan in je longen waardoor je als het ware verdrinkt in je eigen vocht. Symptomen hiervan zijn onder andere hardnekkige hoest, benauwdheid, blauwe of paarse lippen en een hele hoge hartslag. Gelukkig is deze vorm van hoogteziekte erg zeldzaam. Daarnaast bestaat ook de vorm hoogte hersenoedeem. Hierbij ontstaat een ophoping van vocht in de hersenen, waardoor de hersenen niet meer goed kunnen functioneren. Kenmerken hiervan zijn verwardheid, hallucinaties, dronkenmanstaal, coördinatiestoornis en een verminderd bewustzijn. Beide vormen kunnen optreden als gevolg van acute hoogteziekte, maar ze kunnen ook ontstaan zonder dat de acute vorm hieraan vooraf is gegaan. Echter, maak je geen zorgen. Deze vormen van hoogteziekte zijn zeer zeldzaam en de kans dat je ze oploopt tijdens de wintersport zijn klein. Houd wel altijd jezelf of je vrienden in de gaten mocht acute hoogteziekte optreden, voorkomen is immers beter dan genezen.
Met de volgende tips kun je rekening houden tijdens je skivakantie om de kans op hoogteziekte te verminderen. Een eerste goede tip is genoeg drinken. Minimaal 3 liter per dag en uiteraard geen alcohol. De volgende tip kun je goed combineren met de eerste tip. Neem voldoende pauzes. Tijdens de pauze kun je dan in een fijne berghut een goed glas drinken bestellen. Niet te snel stijgen is ook een belangrijke tip, zo kan je lichaam wennen aan de hoogte. Voorkom een plotselinge stijging boven de 2500 meter en stijg in etappes. De ene dag bijvoorbeeld 1000 meter, de volgende dag weer 1000 meter en twee dagen later weer eens 1000 meter. Roken kan ook een oorzaak zijn waardoor je je niet lekker voelt in de hoogte. Een laatste tip: als je merkt dat je je niet lekker voelt in de hoogte, daal dan zo snel mogelijk terug naar beneden. Een paar honderd meter kan soms al een groot verschil maken!
Bob staat al sinds zijn derde op de ski’s en pakte op die leeftijd al een eerste skiprijs. Vroeger gezellig met z'n ouders op skivakantie maar inmiddels kunnen ze hem niet meer bijhouden. Vele jaren en vele pistekilometers later is hij er nog steeds even dol op.
